Αν δεν τα ανάψετε, σίγουρα θα τα περάσετε ως ένα δυναμικό ζευγάρι προενισχυτή τελικού ενισχυτή, στο οποίο η έννοια «λυχνία» φαντάζει τόσο άσχετη όσο το λειτουργικό Android. Θα πιστέψετε ότι είναι Τάξης Δ, και μάλιστα ψηφιακής, αφού η μοντέρνα σχεδίασή τους δεν έχει αναφορές στο παρελθόν ή στην εποχή της... λυχνίας.
Δεν προσπαθούν να πείσουν με φωτεινούς γλόμπους και με μεγάλα εργαστηριακού τύπου σασί, ώστε να εντυπωσιάζουν τους φίλους των ρετρό κατασκευών. Το σετ της VTL από την Καλιφόρνια που δοκιμάζουμε εδώ δεν έχει καμιά σχέση με τα παλιά και συντηρητικά.
Αποπνέει φρεσκάδα και σταθερότητα, με ένα ειδικό βάρος που μόνο ένας βιρτουόζος του audio θα μπορούσε να αποδώσει. Χωρίς φανφάρες και χωρίς παιχνίδια εντυπώσεων ή δυνατό μάρκετινγκ, ο ολοκαίνουργιος προενισχυτής TL 5.5 II Signature και ο τελικός ST-150 κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά με περίσσια αυτοπεποίθηση.
Δεν τους ενδιαφέρει ο ανταγωνισμός ‒αυτές τις παιδικές ασθένειες η VTL τις έχει προσπεράσει από χρόνια‒ παρά μόνο η αποστολή τους, η οποία δεν είναι άλλη από τη μουσική αναπαραγωγή, όσο σκληρά και αν τους φερθούμε. Όπως κάθε κατασκευαστής hi-end συσκευών που σέβεται τον εαυτό του, έτσι και η VTL δεν αλλάζει φιλοσοφία και μοντέλα κάθε σεζόν ή σύμφωνα με τη μόδα.
Όταν κρατάς στα χέρια σου επιτυχημένες σχεδιάσεις, το μόνο που κάνεις είναι μικρές βελτιωτικές πινελιές, κυρίως, σε τομείς προδιαγραφών, ευκολίας χρήσης ή επιλογής καλύτερων υλικών. Η δομή σου παραμένει η ίδια.
Οι συσκευές της δοκιμής, για παράδειγμα, είναι συνήθεις ύποπτοι στον τομέα του high performance audio από την προηγούμενη δεκαετία, με τον προενισχυτή να έχει πρωτοδεί το φως το 1997 και με τον τελικό το 1999.
Φανταστείτε, λοιπόν, πόσο πολύ έχουν βελτιωθεί (και διορθωθεί) όλα αυτά τα χρόνια αυτές οι συσκευές. Εμφανισιακά και μόνο οι προηγούμενες εκδοχές των VTL της δοκιμής δεν έχουν καμιά σχέση με όσες βλέπετε εδώ, γεγονός που αποδεικνύει την ορθή πολιτική της VTL, ενός κατασκευαστή που κοσμεί ήσυχα την audio βιομηχανία.
ΟΝΕ-ΒΥ-ΟΝΕ
Απίστευτη εμφάνιση για λαμπάτη κατασκευή. Ο λόγος για τον προενισχυτή TL 5.5 II Signature που περισσότερο μοιάζει με audio server ή USB DAC, παρά με αναλογική υλοποίηση. Δεν είναι μόνο η εμφάνιση, είναι και το ξεχωριστό full metal τηλεχειριστήριο που τον συνοδεύει, μια κορυφαία σχεδίαση και αποτελεσματική λύση, αλλά και ο τρόπος που επικοινωνεί με το χρήστη.
Δε θα ξαφνιάσει αν η επόμενη εκδοχή του προενισχυτή συμπεριλάβει app τηλεχειρισμού από την ταμπλέτα μας. Ο TL 5.5 II Sig. είναι προγραμματιζόμενος, μπορεί να φιλοξενήσει ένα υπέροχο phono stage και ξεχωρίζει από την εξαιρετικής απεικόνισης οθόνη ενδείξεων. Δεξιά κυριαρχεί το ατέρμονο ρυθμιστικό έντασης ως στοιχείο της οθόνης, ενώ στην υπόλοιπη πρόσοψη υπάρχουν εννέα πλήκτρα για τις επιλογές μας.
Ο χρήστης μπορεί να ρυθμίσει το gain των εισόδων, την ισορροπία των καναλιών, να αντιστρέψει τη φάση, να απενεργοποιήσει κενές εισόδους ή να δημιουργήσει αυτόματες ρουτίνες για εγκατεστημένα συστήματα custom που προτιμούνται πολύ στις HΠΑ. Nαι(!), πρόκειται για λαμπάτο προενισχυτή που βασίζεται στις διπλοτρίοδες λυχνίες ECC81 με υποβοήθηση πυκνωτών Multi Caps, είναι μια εντελώς dual-mono σχεδίαση με ξεχωριστό τροφοδοτικό για κάθε κανάλι.
Οι έξι είσοδοι γραμμής (RCA) συν δύο XLR καθώς και τα tape loop αλλά και έξοδοι RCA και XLR δημιουργούν ένα χορταστικό set-up που ποτέ δε θα σας αφήσει –από πλευράς εισόδων– έκθετο. Όλα τα βύσματα είναι κορυφαίας ποιότητας με μεγάλες ενδείξεις για να ξεχωρίζουν εύκολα.
Για τους χρήστες πικάπ, ο προενισχυτής μπορεί να αναβαθμιστεί με ένα επίσης λαμπάτο phono stage ικανό να υποστηρίξει ακόμα και χαμηλής στάθμης κεφαλές κινητού πηνίου. Η αναβάθμιση στο phone stage κοστίζει 2.800 ευρώ, κάτι που μαρτυρά και το επίπεδο της ποιότητας. Ο αερισμός της συσκευής γίνεται από το επάνω μέρος, ενώ η κατασκευή της είναι λεπτή σε πάχος, αφού έχει ύψος μόλις 12,06 εκ.
Το ισχυρό μέλος του ζευγαριού, ο τελικός ενισχυτής ST-150, έχει και αυτός σχεδίαση που δεν παραπέμπεται σε λυχνίες. Μόνο όταν σβήσουμε τα φώτα θα εντοπίσουμε τη «δόξα» των λυχνιών να ακτινοβολεί μέσα από το μεγάλο «παράθυρο» της πρόσοψης. Πρόκειται για ένα θηρίο βάρους 27,22 κιλών που σίγουρα θα χρειαστείτε τη βοήθεια κάποιου για να το μετακινήσετε.
Στην πρόσοψη υπάρχει μόνο το on/off, ενώ στην πίσω όψη εύκολα θα βρείτε τους μεταγωγείς triode/tetrode, ένα για κάθε κανάλι. Εννοείται ότι με την αφαίρεση μερικών βιδών μπορείτε να απογυμνώσετε το βασιλιά, αφαιρώντας το «κλουβί» που σκεπάζει τη συσκευή και μαζί τις λυχνίες. Οι ακροδέκτες είναι από τις καλύτερες που έχουμε χρησιμοποιήσει ποτέ και μπορούν να δεχτούν πάσης φύσεως καλώδιο ή βύσμα. Οι RCA είσοδοι είναι επίχρυσοι, ενώ υπάρχουν ασφάλειες σε κρίσιμα σημεία που θα προστατεύσουν τη συσκευή σε κάποια κακή στιγμή.
Η διπλή υπόσταση του τελικού, ως τρίοδη ή τετράοδη λειτουργία, καθιστά τον ST-150 ευέλικτο για μια μεγάλη γκάμα ηχείων. Η τρίοδη, όπου η ισχύς είναι χαμηλότερη, προσφέρεται για σχολαστικές και κρίσιμες ακροάσεις, ενώ η τετράοδη λειτουργία με τη μεγαλύτερη ισχύ είναι κατάλληλη για μεγαλύτερα δυναμικά... και εντάσεις. Η ισχύ του ενισχυτή οφείλεται σε τέσσερις ταιριασμένες λυχνίες 6550C κατασκευής Electro Harmonix ανά κανάλι, ενώ η καθαρότητά της στα ποιοτικά υλικά κατά τη διαδρομή του σήματος.
Υπάρχουν ρυθμιστικά πόλωσης των λυχνιών, τα οποία μας κρατούν στο «σωστό» δρόμο με τη βοήθεια μπλε ενδεικτικών LED. Στο εργαστήριο μετρήσαμε 2x53Wrms (8Ω/1%ΤΗD) στην τρίοδη κατάσταση και 2x94 Wrms (8Ω/1%ΤΗD) στην τετράοδη. O κατασκευαστής μετρά τον ενισχυτή σε φορτίο 5Ω, με αποτέλεσμα να δίνει 2x60W στην τρίοδη και 2x120W στην τετράοδη λειτουργία. Αναλογικά βρίσκεται πολύ κοντά στις δικές μας μετρήσεις. Για του λόγου του αληθές, η VTL συνοδεύει τις συσκευές της με τις μετρήσεις τους, χρησιμοποιώντας το μετρητικό Audio Precision που διαθέτει και το περιοδικό μας.
Στον πάγκο του εργαστηρίου και τα δύο VTL αποδείχτηκαν heroes κυρίως σε θέμα σταθερότητας και αντοχής στα «βασανιστήρια» μας, γεγονός που σημαίνει ότι είναι πολύ «ψαγμένα» από τον κατασκευαστή τους. Επιπλέον, παρουσίασαν και ένα υποδειγματικό σετ μετρήσεων χωρίς σημεία σχολιασμού.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
Δε θα αρχίσω από τα τετριμμένα που αφορούν το χώρο στρωσίματος και τα τοιαύτα. Ας είναι καλά η Golden Acoustics που κάθε φορά που στέλνει συσκευές για δοκιμή φροντίζει να τους «βάζει» τις απαιτούμενες ώρες για να αποδώσουν τα μέγιστα. Για κάθε ενδεχόμενο, «περάσαμε» τα VTL από το εργαστήριο, μια διαδικασία που από μόνη της «στρώνει» κάθε ικμάδα ηλεκτρονικού υλικού. Με ανεβασμένη τη θερμοκρασία τους, χωρίς ωστόσο να «καίει ο τόπος», όπως συμβαίνει με άλλα λαμπάτα ενισχυτικά, τα VTL έλαβαν θέση για οδήγηση ηχείων.
Ξεκίνησαν με τα ATC του στούντιο καθώς και με άλλα πολλά ηχεία που είχαμε εκείνες τις ημέρες για δοκιμή από το περιοδικό. Ως πηγή χρησιμοποιήσαμε το νέο αναβαθμισμένο δικτυακό σετ ΒDA-1 και ΒDP-1 της Bryston, το οποίο έπαιξε μουσικές 192/24 αλλά και 96/24 οδηγούμενες από την ταμπλέτα Galaxy Note 10.1 της Samsung. Με τη βοήθεια των υψηλής ανάλυσης αρχείων μουσικής που χρησιμοποιούμε στις δοκιμές μας, μπορούμε να αποκαλύψουμε τις κρυφές πτυχές κάθε ηχομηχανής όσο hi-end ή high performance και αν είναι.
Εννοείται ότι ο ήχος εδώ είναι πολύ καλύτερος από βινύλιο και CD, ειδικά όταν έχουμε στα χέρια μας master εγγραφές επιπέδου 192/24. Οι λάμπες των VTL εξαφανίζονται, στην ουσία έχουν εξαφανιστεί από την πρώτη κιόλας στιγμή που βγήκαν οι συσκευές από τα κουτιά τους, αφού αυτή η εταιρεία χρησιμοποιεί τις λάμπες με τη λογική της εποχής μας. Δε θέλει να ζεστάνει ούτε να χρωματίσει τον ήχο, απλώς θέλει να βγάλει από το «κενό τους» τη δύναμη, την ενέργεια και τις ιδιαίτερες αρετές που κανένα τρανζίστορ δε γνωρίζει. Στοχεύει στο να δημιουργήσει ένα ηχητικό «μικροκλίμα» και το επιτυγχάνει.
Δεν είναι μόνο η «τρανζιστοράτη» ταχύτητα και η δυναμική που διαθέτουν, είναι και το φυσικό «γέμισμα» των κενών του σήματος απ’ άκρη σ’ άκρη του ακουστικού φάσματος. Γεμίζουν τη μουσική με ζωντάνια και λεπτομέρειες που μόνο σε live ακροάσεις μπορείς να εντοπίσεις. Tα VTL είναι χαρακτήρες που περιγράφουν τη στερεοφωνική εικόνα με περίσσια ακρίβεια, διαφάνεια και υψηλό διαχωρισμό, ενώ ταυτόχρονα διατηρούν σε συμφωνία το ηχόχρωμα της ηχογράφησης, μετατρέποντας την ακρόαση σε εμπειρία. Το ζήσαμε και με το παραπάνω κατά τη διάρκεια της δοκιμής, αφού «αισθανθήκαμε» την παρουσία των μουσικών εμπρός μας, νιώσαμε το άγχος του ηχολήπτη για τη δημιουργία του τρακ.
Καταφεύγοντας σε παλιές ηχογραφήσεις όπου τα πράγματα ήταν λιγότερο εμπορικά και αυτοματοποιημένα, η ακρόαση έγινε περισσότερο απολαυστική. Φυσικότητα, ηρεμία ήταν τα στοιχεία που ξεχώρισαν. Η ροή των χαμηλών ακατάπαυστη και τα δυναμικά τόσο περίσσια που σε καθηλώνουν και σε προστάζουν να επιλέξεις περισσότερα τρακ, να αυξήσεις την playlist και να βρεις υποχρεωτικά περισσότερο χρόνο για ακρόαση.
Τα VTL είναι «παγίδες» για τον εξόφθαλμο σύγχρονο τρόπο ζωής που τα θέλει όλα να εξελίσσονται και να καταναλώνονται γρήγορα. Τα VTL δεν τελειώνουν, δεν μπορείς να τα χορτάσεις και δεν καταναλώνονται. Έχουν τρόπο να σε κερδίσουν για ακροατή τους όσες λάμπες και αν έχεις ακούσει, όσα ηλεκτρόνια και αν έχει στείλει η κάθοδος στην άνοδο. Ο ήχος τους δε μοιάζει με καμιά τους. Είναι λυχνίες, αλλά... πολωμένες με την ευκολία των τρανζίστορ. Ένα αφρικάνικο χαρμάνι με βορειοαμερικανικές λειάνσεις.
ΗΧΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΑΣ
ΤΕΛΙΚΟΣ ΕΝΙΣΧΥΤΗΣ VTL ST-150 ΣΕ ΤΡΙΟΔΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
IΣΧΥΣ ΣΤΑΘΜΗ ΕΙΣΟΔΟΥ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ (ΤΗD%+Noise)
1 Wrms 114mV 0,22%
10 Wrms 357mV 0,62%
53 Wrms 811mV 1%
ΤΕΛΙΚΟΣ ΕΝΙΣΧΥΤΗΣ VTL ST-150 ΣΕ ΤΕΤΡΑΟΔΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
IΣΧΥΣ ΣΤΑΘΜΗ ΕΙΣΟΔΟΥ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ (ΤΗD%+Noise)
1 Wrms 92mV 0,1%
10 Wrms 288mV 0,3%
94 Wrms 892mV 1%
TAYTOTHTA
VTL ST-150
ΛΥΧΝΙΕΣ: 8x6550C, 2x12AT7, 2x12BH7
IΣΧΥΣ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ): 2x53 Wrms (8Ω/1%ΤΗD) ή 2x94 Wrms (8Ω/1%ΤΗD)
ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΕΙΣΟΔΟΥ: 1 Vrms
ΛΟΓΟΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΠΡΟΣ ΘΟΡΥΒΟ: 95dB, 120Ηz
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 48x26x23 εκ.
ΒΑΡΟΣ: 27,22 κιλά
VTL TL 5.5 II Sig.
ΛΥΧΝΙΕΣ: 2x12AU7, 4x12AT7
EIΣΟΔΟΙ: 6xRCA, 2xXLR ή RCA
EΞΟΔΟΙ: 1xXLR, 1xRCA, 1xTAPE LOOP
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 44,45x43,18x12,06 εκ.
ΒΑΡΟΣ: 18,12 κιλά
ΥΠΕΡ
- Κορυφαίος (προενισχυτής)
- Δυναμικά και ισχύς (τελικός)
- Ευκολία χρήσης (προενισχυτής)
- Δυνατότητα οδήγησης διαφορετικών ηχείων
- Απολαυστικό
ΚΑΤΑ
- Κατανάλωση ρεύματος (τελικός)
ΣΧΟΛΙΟ
Ο ήχος της VTL είναι μια σχολή από μόνος του. Ένα σετ προενισχυτή-τελικού με τεράστιες δυνατότητες που ξεφεύγουν από τα στενά όρια του γυαλιού και του κενού της λάμπας.
ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ: Golden Acoustics
ΕΠΑΦΗ: 210.2921.131
ΤΙΜΗ: Προενισχυτής: 7.700 ευρώ (ή 10.500 με το phone stage)
Τελικός: 6.300 ευρώ