Από τη Ολλανδία μας έρχεται η Metrum Acoustics, ένας κατασκευαστής που φημίζεται για τη δική του άποψη στον τρόπο μετατροπής του σήματος από ψηφιακό σε αναλογικό. Η Ολλανδία είναι και η χώρα της Philips όπου ανέπτυξε πριν από μερικές δεκαετίες το CD player που προφανώς… εμπεριείχε DAC. Εκείνα τα χρόνια η Philips κατασκεύαζε και τσιπάκια DAC, όπως οι γνωστές σειρές TDA μέσα από τις οποίες αργότερα ξεχώρισαν οι κωδικοί TDA1543 και TDA1541. Σήμερα δεν κυκλοφορούν πια, στο χώρο μονοπωλούν τα ESS (Sabre), Burr-Brown (PCM), Cirrus Logic, AKM και άλλα. 

Τα παραπάνω τσιπ είναι σχεδόν έτοιμες λύσεις, με αποτέλεσμα ο κάθε κατασκευαστής να μπορεί να δημιουργήσει το δικό του DAC, προσέχοντας τη τροφοδοσία και τα στάδια εξόδου της συσκευής του. Μερικές εταιρίες όπως οι MSB, Playback ή dCS στράφηκαν σε πιο πολυσύνθετες λύσεις μετατροπής, χωρίς έτοιμα τσιπάκια. Τα κατάφεραν, αλλά κοστίζουν μια περιουσία. Η Metrum θα μπορούσε να ακολουθήσει το δρόμο των έτοιμων τσιπ, αλλά ως Ολλανδική και επηρεασμένη από τη Philips που είναι, ξεσκόνισε τα παλιά βιβλία και το «έκανε» όπως οι παλιοί μαστόροι. 

Το Musette, που δοκιμάζουμε εδώ, είναι διαφορετικό, φιλοσοφημένο ή NOS (όχι δεν σημαίνει New Old Stock όπως στις λυχνίες) αλλά Non Over Sampling δηλαδή «μη υπερδειγματοληπτικό». Πρόκειται για μια τάση κατασκευής συσκευής DAC που δεν θέλει βιομηχανικά τσιπάκια, αλλά την πατροπαράδοτη μέθοδο που μάθαμε στο σχολείο με δικτύωματα σκάλας (ladder) αντιστάσεων τύπου R-2R. Δέχεται ως είσοδο τη ψηφιακή λέξη και δίδει στην έξοδο του μια τάση ανάλογη προς τον αριθμό των bit της εισόδου. 

Αυτό ταιριάζει απόλυτα με το δόγμα της μη-υπερδειγματοληψίας, κάτι που τα DAC της Metrum το ασπάζονται αφού δε θέλουν να χρησιμοποιούν ψηφιακό φιλτράρισμα, διαμόρφωση του θορύβου και άλλες τεχνικές διόρθωσης. Εδώ τα «τσιπάκια» λέγονται Transient Dac One, τα κατασκευάζει η ίδια η Metrum και στο Musette έχουμε ένα ανά κανάλι. Τα Transient είναι μεγάλα σε διαστάσεις και βρίσκονται τοποθετημένα σε ειδικές βάσεις ώστε να αφαιρούνται, ίσως για κάποια νέα Dac Two ως αναβάθμιση. 

Όπως οι μετατροπείς one bit, τα Dac One αν και είναι 16bit, μπορούν να διαχειριστούν ηχητικά φορμά ανάλυσης 24bit λόγο της υψηλής τους ταχύτητας. Μπροστάρης του κινήματος NOS είναι ο Ryohei Kusunoki, ένας Ιάπωνας μηχανικός, που μάχεται κατά της υπερδειγματοληψίας, επειδή όπως υποστηρίζει αυτή αφαιρεί το συναίσθημα και φυσικότητα από τη μουσική, όταν το αντίπαλο στρατόπεδο αντιπαραθέτει την υπερανάλυση. Τα μη υπερδειγματοληπτικά DAC υπήρχαν έως τα τέλη της δεκαετίας του '90 κυρίως για να λύσουν τα προβλήματα των κακών τότε μετατροπέων Sigma-Delta. Σήμερα έχουν εξελιχθεί σημαντικά.

Non Over Sampling
Το Musette είναι εκπρόσωπος αυτής της τάσης και η βασική «πύλη» εισόδου στον θαυμαστό κόσμο των παραδοσιακών ηλεκτρονικών με σύγχρονες δυνατότητες. Είναι το εισαγωγικό μοντέλο της Metrum, αφού έχει δύο ακόμη μεγαλύτερα όπως είναι το Pavane, μέχρι και ενισχυτή ακουστικών κατασκευάζει. Το Musette κυκλοφορεί σε μαύρο ή ασημί φινίρισμα για να διαλέξετε και έχει κόμπακτ διαστάσεις. Δεν είναι απλά ένα DAC αλλά μια συσκευή επίδειξης των αρετών της NOS άποψης. Στην πρόσοψη υπάρχουν πέντε πλήκτρα, ένα on/stand-by και τέσσερα για την επιλογή της εισόδου. 

Τα μόνα ενδεικτικά είναι τα LED που δείχνουν την είσοδο. Δεν υπάρχει οθόνη ώστε να βλέπουμε τα στοιχεία του σήματος που «κλειδώνει». Η συσκευή έχει δύο ομοαξονικές εισόδους, τη στιγμή που τα περισσότερα DAC έχουν μόλις μια, και μια οπτική. Παράλληλα το Musette έχει και θύρα USB για χρήση με υπολογιστή. Στην συσκευασία υπάρχουν οι οδηγοί για την εγκατάσταση της συσκευής σε Windows υπολογιστή (για Mac δεν χρειάζεται), που τους έχει αναπτύξει η Ιταλική M2Tech με διαχείριση XMOS. Οι ομοαξονικές είσοδοι δέχονται σήματα 192KHz/24bit και η οπτική είσοδος 96KHz/24bit. Aπό τη USB μπορούμε να ανεβούμε ακόμη και στα 384KHz/24bit. Εννοείται ότι παίζει μόνο PCM και όχι native DSD. Mε λίγα λόγια το Musette είναι «ουσιαστικός μινιμαλισμός». Εσωτερικά η ποιότητα κατασκευης είναι υψηλή, με δυνατό τροφοδοτικό με βάση τορροειδή μετασχηματιστή και καλά εξαρτήματα. Δοκιμάσαμε τη συσκευή από όλες τις εισόδους, τόσο εργαστηριακά όσο και ηχητικά. Τις καλύτερες επιδόσεις τις «πιάσαμε» από τις ομοαξονικές εισόδους. 

Εξαιρετικά τα πήγε και από τη USB στις δοκιμές με αρχεία 192/24 και άλλα μικρότερης ανάλυσης. 

Το άκουσμα είναι ευχάριστο και πλημυρισμένο με αναλογικά στοιχεία, που θα το λατρέψετε εάν ως βασική πηγή έχετε πικάπ. Αυστηρές χροιές και σωστή δυναμική έκφραση στα τρακ που χρησιμοποιήσαμε. Υπάρχει ζωντάνια και ενέργεια στη μουσική, στοιχεία που πηγάζουν αβίαστα και χωρίς δυσκολία. To Mesutte έχει τη δυνατότητα να εστιάζει σωστά τη στερεοφωνική εικόνα, χωρίς θολούρες και «παραμορφώσεις». Αναπλάθει όμορφα την σκηνή εμπρός από τον ακροατή, φτιάχνει τρισδιάστατο ήχο, έχοντας καλά μεταβατικά στα «επιθετικά» περάσματα και καθαρότητα, ενώ περιορίζει ελαφρά την υπερέκταση στα υψηλά. 

Δεν έχει σφιχτό ή ήχο που διακατέχεται από ψηφιακίλα, αλλά μεστό και με πολλές αρμονικές που θυμίζουν «απελευθέρωση» από έλεγχο. Αν και οι μεσαίες είναι ελαφρά περιγραφικές, ωστόσο έχουν την αίσθηση του χώρου και του αέρα. Τοποθετεί τα όργανα και τις φωνές σε χωρική ακρίβεια, ενώ οι λεπτομέρειες είναι εκεί ειδικά όταν η μουσική μας είναι υπερυψηλής ανάλυσης. Από τη USB πήραμε έκταση, δυναμική περιοχή, αλλά όχι τόσο άριστα εστιασμένη στερεοφωνική εικόνα, όσο από τις ομοαξονικές εισόδους. Δεν πρόκειται για κανένα ακριβό DAC, ούτε πρόκειται για καμιά διαστημική κατασκευή τύπου MSB. 

To Mesutto εκφράζει την άποψη NOS και την υποστηρίζει με έναν «λαμπάτο» ήχο. Είναι διαφορετικό και σας προτείνουμε να το ακούσετε!

ΥΠΕΡ
-Δύο ομοαξονικές είσοδοι
-USB DAC
-Αναλογικός ήχος με άποψη
-Tιμή

KATA
Όχι XLR έξοδος
Όχι DSD

ΣΧΟΛΙΟ
Από άλλο σχολείο, το Mesutte είναι ένας μετατροπέας χωρίς ανταγωνισμό, αφού αυτό που κάνει και όπως το κάνει δεν μοιάζει με κανέναν άλλο εκεί έξω. Όχι άλλα Sabre!

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
EIΔΟΣ: Mετατροπέας DAC & USB DAC
ΠΑΙΖΕΙ: Σήμα μέχρι PCM 384ΚΗz/24bit
ΕΙΣΟΔΟΙ: 1xΟπτική, 2xΟμοαξονικές, 1xUSB
ΕΞΟΔΟΙ: 2xΣτέρεο RCA
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ (ΠxYxB): 190x60x245 χλστ.
ΒΑΡΟΣ: 2 κιλά

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ: Chameleon Audio, 213.0277796
TIMH 1.300 euro