Αν θα έπρεπε να βραβεύσουμε μια εταιρεία για τα κατορθώματά της στον πολυκάναλο ήχο, αυτή θα ήταν δίχως άλλο η Yamaha. Πριν από την εποχή του DVD, όταν ακόμη οι πηγές μας ήταν αναλογικές και 2κάναλες, η Yamaha είχε αρχίσει να μελετά το «χώρο ακρόασης». Ένα σημαντικό παράγοντα στην ηχητική μας αλυσίδα, που λίγοι από εμάς λαμβάνουν υπόψη, αφού δεν... μπορεί να γίνει προϊόν-συσκευή από τις εταιρείες.
Από εκείνα τα πρώτα χρόνια της μελέτης του audio ως πολυδιάστατης ακρόασης άρχισε η εξωστρέφεια της Yamaha.
Έβγαζε τους μηχανικούς της από τα εργαστήρια, για να επισκεφθούν και να μετρήσουν την ηχητική συμπεριφορά καθεδρικών ναών, φημισμένων συναυλιακών χώρων ή ακόμα και πολυσύχναστων τζαζ κλαμπ ανά τον κόσμο. Σκοπός της ήταν να συγκεντρώσει μια μεγάλη βάση δεδομένων με μετρήσεις, ώστε να τις «εμφυτεύσει» σε ένα νέο είδος συσκευής, που ετοίμαζε 25 χρόνια πριν.
Η Yamaha κάπου το 1985 είχε στα χέρια της ένα δυνατό για την εποχή επεξεργαστή-τσιπ τύπου DSP, που θα αποτελούσε και την καρδιά της συσκευής που ετοίμαζε. Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 μόνο οι βαθιά μυημένοι στα κινηματογραφικά στούντιο γνώριζαν για πολυκάναλο ήχο και για υποτυπώδη συστήματα Dolby.
Το DTS δεν υπήρχε καν. Κι όμως, μέσα σε αυτά τα δύσκολα χρόνια η Yamaha έριξε στην αγορά τον DSP-1, όπου από τα 2 κανάλια του στερεοφωνικού ήχου μπορούσαμε να πάρουμε 6, με σκοπό την οδήγηση ισάριθμων ηχείων για τη δημιουργία «χώρου ακρόασης» ή «surround sound», που λέμε σήμερα.
H πρώτη αυτή συσκευή αποκωδικοποίησης surround sound είχε 16 προγράμματα επιλογής-προσομοίωσης χώρων ακρόασης, όπως στάδια, συναυλίες, κλαμπ και εκκλησίες. Το όνομα «DSP» για τη Yamaha υπάρχει από το 1986, όταν κυκλοφόρησε το μοντέλο DSP-1, 25 χρόνια πριν. Από τότε -κάθε ένα με δύο χρόνια- η Yamaha έχει νέο μοντέλο ενισχυτή/αποκωδικοποιητή DSP, ώστε να κρατά ενήμερο τον απαιτητικό ακροατή πάνω στις τελευταίες εξελίξεις.
Σημαντικός σταθμός ήταν η έλευση του συστήματος Dolby Pro Logic, που σήμαινε και την έναρξη του home cinema. Έτσι, το 1990 εμφανίστηκε ο AVX-2000DSP, o πρώτος ενισχυτής AV με Dolby Pro Logic, με κεντρικό κανάλι και τα πρώτα Cinema DSP προγράμματα.
Η Υamaha με τα προγράμματα DSP ήταν πάντοτε πιο μπροστά από τα διάφορα αμερικάνικα στούντιο δημιουργίας στάνταρντ, όπως Dolby, DTS, THX ή Audyssey. Ποτέ δεν είχε την ανάγκη τους, αφού με τα DSP προγράμματά της κάλυπτε πολύ καλύτερα ακόμα και τα πιο απαιτητικά σάουντρακ. Μόνο το μάρκετινγκ και η μόδα την ανάγκασαν, για παράδειγμα, να βάλει THX, και αυτό το έκανε μόλις τελευταία. Πάντα είχε τα δικά της τσιπάκια αποκωδικοποίησης και το δικό της τρόπο αποκωδικοποίησης μουσικής και ταινιών.
Το 1995 εμφανίστηκε ο DSP-A3090 - ακόμη θυμάμαι το τεράστιο μέγεθός του λόγω τροφοδοτικού και το πλήθος των εισόδων που είχε στο πίσω μέρος.
Οι λίγοι και τυχεροί που τον απέκτησαν τότε ήταν οι πρώτοι στην Ελλάδα που μυήθηκαν στο σωστό home cinema, και δε σας κρύβω πως έζησα και εγώ λίγες μέρες μαζί του. Σήμερα μπορεί στο eBay να τον βρίσκεις για μερικά δολάρια, αλλά η αξία που κουβαλούσε στα μέσα των ’90s δεν κοστολογείται.
Η χρήση του ήταν πραγματικό σεμινάριο, ρυθμίσεις χωρίς αυτόματα συστήματα και μικρόφωνα. Η εγκατάσταση ενός home cinema τότε απαιτούσε βαθιά γνώση audio επιστήμης. Ο DSP-A1, ένας άλλος ενισχυτής-σταθμός, ήρθε το 1997 με τα Dolby Digital και DTS, για να φτάσουμε το 2004 στον DSP-Z9 με THX Ultra 2 και αυτόματη ρύθμιση.
Τώρα πια τα κανάλια έχουν αυξηθεί σε αριθμό, τα DSP προγράμματα έχουν γίνει δεκάδες, η επεξεργασία έχει περάσει και στο χώρο της εικόνας, ενώ το μέγεθος των συσκευών έχει ξεφύγει κατά πολύ. Τελευταίες καταθέσεις είναι ενισχυτές DSP με έμφαση στο HD Audio, στα 3D προγράμματα, σε εφαρμογές για iPhone και στη «δικτυακή» μουσική.
Οι νέες τάσεις φέρουν στους ακροατές πολλά ηχητικά κανάλια μέσω λίγων ηχείων για εξαιρετικά διευρυμένα σε ύψος, βάθος και πυκνότητα εικονικά ηχητικά πεδία. Ωστόσο, λίγοι πια μπορούν να φτιάξουν ένα κορυφαίο home cinema σαν και αυτά των ’90s, αφού η υπερδιάθεση περιεχομένου σε ταινίες και μουσικές έχουν περιορίσει πια το χρόνο μας για μικρές βελτιώσεις στο χώρο ακρόασης. Μήπως είδες τα 3D γυαλιά μου...
